Projekt „Wyrównywanie luk kompetencyjnych nauczycieli w zawodach związanych transportem lotniczym” dofinansowanym przez Unię Europejską, działanie KA210-VET w ramach sektora Kształcenie i Szkolenia Zawodowe skierowany jest do 30 nauczycieli i instruktorów w zawodach związanych z transportem lotniczym realizowanym w Polsce i we Włoszech. Partnerem po stronie włoskiej jest Pumo Project. Głównymi celami projektu jest realizacja wizyt studyjnych w organizacjach szkoleniowych i przedsiębiorstwach z udziałem nauczycieli przedmiotów zawodowych związanych z transportem lotniczym podczas których wymienią się oni wiedzą i doświadczeniami, uczestnictwo w szkoleniach w przedsiębiorstwach zajmujących się obsługą statków powietrznych i osprzętu lotniczego w sektorze General Aviation oraz stworzenie materiału na temat luk kompetencyjnych nauczycieli w zawodach związanych z transportem lotniczym.

Lotnictwo jest jedną z kluczowych gałęzi transportu i ma istotne znaczenie dla rozwoju gospodarczego. Bezpośrednie korzyści z transportu lotniczego są związane ze wzrostem PKB oraz z powstawaniem nowych miejsc pracy. W skali makroekonomicznej, rynek transportu lotniczego należy do największych sektorów gospodarki globalnej. Generuje on ponad 220 miliardów euro i ponad 4,5 miliona miejsc pracy. Oczekuje się, że do 2030 r. liczby te podwoją się. Zgodnie z zaleceniem eksperckim Sektorowej Rady ds. Kompetencji Przemysłu Lotniczo-Kosmicznego pt. „Stan sektora lotniczego z perspektywy potrzeb osobowych w pierwszej połowie 2022 r. – problemy, zagrożenia, zmiany” (11.07.2022), program nauczania uczelni i szkół zawodowych powinien odzwierciedlać zapotrzebowania przyszłych pracodawców. Niezbędne jest wdrażanie innowacyjnych rozwiązań szkoleniowych, uczenie adaptacyjne, zapewnienie dostępu do nowoczesnych technologii, w tym w dziedzinie lotnictwa i obsłudze maszyn (np. nowoczesne symulatory) równolegle do pojawiających się technologii oraz elastyczność harmonogramu szkolenia. Zasadnicze wydaje się również zapewnienie wykwalifikowanej kadry nauczającej, specjalistycznych podręczników oraz nowoczesnych sal wykładowych i laboratoriów. Ponadto, w związku z projektowym charakterem pracy w branży lotniczej, widoczne będzie zapotrzebowanie na szeroki wachlarz umiejętności i kwalifikacji. Wszystkie te tezy znajdują potwierdzenie w kolejnym raporcie Sektorowej Rady z 09.05.2022 pt. „Analiza oferowanych, przez krajowy system szkolnictwa, kwalifikacji lotniczych”.

Jedną z charakterystycznych cech branży lotniczej są wysoko wykwalifikowani specjaliści, których ona zatrudnia. Główne stanowiska pracy to inżynierowie i technicy utrzymania ruchu, przeszkoleni na najwyższym poziomie. Dodatkowo, branża stale rozwija technologię poprawiającą osiągi samolotów oraz efektywność działania lotnisk i statków powietrznych. Ciągły rozwój tego sektora, wraz z większą wewnątrzeuropejską mobilnością pracowników i starzeniem się społeczeństwa, niosą ze sobą większe zapotrzebowanie na nowe umiejętności wśród siły roboczej oraz pilną potrzebę większej liczby profesjonalistów. W związku z tym, aby osiągnąć pożądany trwały wzrost, UE musi inwestować w wysokiej jakości kształcenie i szkolenie zawodowe, aby móc zaopatrywać przemysł lotniczy w wykwalifikowanych pracowników, zwłaszcza, że niektóre z najważniejszych problemów dzisiejszej branży są związane z brakiem umiejętności pracowników obecnych.

Powyższe źródła wskazują na pilną potrzebę uzupełnienia luk kompetencyjnych nauczycieli i szkoleniowców, co z kolei doprowadzi do gruntownej przebudowy treści i formy kształcenia zawodowego w sektorze transportu lotniczego, tak aby osoby kończące kształcenie zdobywały kwalifikacje dostosowane do aktualnych wymagań rynku pracy. Konieczne jest poznanie aktualnych uwarunkowań sektora oraz zapoznanie się z nimi osób, będących organizatorami szkoleń zawodowych.

Zgodnie z przedstawionymi informacjami obecnie branża wymaga przeszkolenia nauczycieli w zakresie obsługi samolotów General Aviation. Szybki postęp techniczny wymaga stałego uzupełniania wiedzy i podnoszenia kwalifikacji. W tzw. małym lotnictwie wykorzystywane są przede wszystkim samoloty napędzane silnikami tłokowymi. W zespołach szkół prowadzących kształcenie zawodowe w obszarach związanych z lotnictwem nie ma laboratoriów, warsztatów ani np. symulatorów umożliwiających zapoznanie się z tą technologią. Większość placówek zmuszona jest do organizowania zajęć na terenach lotnisk (np. aeroklubowych) lub rezygnacji z kształcenia uczniów na potrzeby General Aviation. Placówki szkolne zostały wyposażone w nowoczesny sprzęt i laboratoria – ale one umożliwiają przygotowywanie kadry na potrzeby największych producentów lotniczych (Boeing, Airbus, Pratt & Whitney) i pracę np. z silnikami odrzutowymi.

Rekrutacja polskich nauczycieli i instruktorów ruszyła w marcu 2024 roku. Grupa nauczycieli z siedmiu Szkół z całej Polski w dniach 27.05-03.06.2024 r. odbyła szkolenie odbyła szkolenie w Instituto Tecnico Tecnologico „Euclide-Caracciolo” – szkole w Bari we Włoszech. Udział w projekcie pozwolił Uczestnikom poznać zasady działania szkoły oraz wymianę doświadczeń z Nauczycielami we Włoszech. Nauczyciele z Polski wzięli udział w szeregu szkoleń, laboratoriów i warsztatów organizowanych w szkole, jak również na lotnisku w Bari, co znacząco przyczyniło się do podniesienia kompetencji nauczycieli. Z nową siłą wrócili do Polski, by przekazać tę wiedzę uczniom w Polsce.

W szkoleniach w Bari uczestniczyli nauczyciele ze szkół:

• Zespół Szkół Mechanicznych nr 1 im. Franciszka Siemiradzkiego w Bydgoszczy

• Zespół Szkół Zawodowych nr 1 im. Franciszka Kleeberga w Dęblinie

• Technikum Lotnicze ZDZ w Katowicach

• Zespół Szkół Technicznych w Mielcu

• Centrum Szkolenia Lotniczego Technikum Lotnicze w Nagoszewie

• Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Poznaniu

• Powiatowe Centrum Edukacji Zawodowej im. Zygmunta Puławskiego w Świdnik

Grupa włoskich nauczycieli podzielona była na dwie grupy, pierwsza grupa  odbywała szkolenia w Polsce w dniach 23-30.09.2024 roku oraz druga grupa w dniach 14-21.10.2024 roku. Nauczyciele zostali zrekrutowani ze szkoły Instituto Tecnico Tecnologico „Euclide-Caracciolo” w Bari, Włochy. Tym razem Nauczyciele z Włoch mieli okazję poznać sposoby nauczania, jak również uczestniczyć w laboratoriach zorganizowanych w Polsce. Odbyli szkolenia w Powiatowym Centrum Edukacji Zawodowej im. Zygmunta Puławskiego w Świdniku, Zespole Szkół Zawodowych nr 1 im. Franciszka Kleeberga w Dęblinie oraz na Wydziale Mechanicznym Politechniki Lubelskiej w Lublinie. Wizyta w Polsce pozwoliła na wymianę doświadczeń pomiędzy Nauczycielami, jak również poznanie zakresu nauczania od strony mechanicznej dzięki uczestnictwu w warsztatach, co znacząco podniosło ich kompetencje w tym zakresie.

Wizyty nauczycieli obydwu państw znacząco przyczyniło się do podniesienia kompetencji poprzez udział w szkoleniach, laboratoriach i warsztatach branżowych. Spotkania Nauczycieli dały możliwość do wymiany doświadczeń i pozwoliły na udział w wielu dyskusjach pomiędzy nimi.

Podczas wizyt, zarówno polskich nauczycieli we Włoszech, jak również włoskich nauczycieli w Polsce przeprowadzane były wywiady oraz ankiety wśród uczestników projektu. Jednocześnie prowadzone były konsultacje z pracodawcami z zakresu lotnictwa. Celem wywiadów,  przeprowadzania ankiet i konsultacji było stworzenie raportu prezentującego luki kompetencyjne nauczycieli i szkoleniowców w zawodach związanych z transportem lotniczym. 

Zwieńczeniem projektu była Konferencja Upowszechniająca wyniki raportu „Wyrównywanie luk kompetencyjnych nauczycieli w zawodach związanych transportem lotniczym”. Konferencja odbyła się 28.11.2024 r. na Wyższej Szkole Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie. Na początku przedstawiony został projekt oraz jego cele. Podczas konferencji prelegentami byli przedstawiciele z Doliny Lotniczej. W następnej części zostały przedstawione wyniki raportu dotyczącego luk kompetencyjnych. Konferencja cieszyła się dużym zainteresowaniem, w której uczestniczyło ponad 100 osób. Z pewnością była to zasługa interesującego tematu przewodniego, jak również wielu wystąpień osób z branży lotnictwa. 

Prezentacja

Raport „Wyrównywanie luk kompetencyjnych nauczycieli w zawodach związanych z transportem lotniczym”

Dofinansowane ze środków UE.
Wyrażone poglądy i opinie są jedynie opiniami autora lub autorów i niekoniecznie odzwierciedlają poglądy i opinie Unii Europejskiej lub Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji. Unia Europejska ani Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji nie ponoszą za nie odpowiedzialności.